Soru:
Bir mağaza, müşteri memnuniyetini ölçmek için bir anket hazırlamıştır. Anketteki bir soru: "Mağazamızdaki ürün çeşitliliğini nasıl değerlendirirsiniz?" şeklindedir ve cevap seçenekleri şunlardır:
- 1) Çok Yetersiz
- 2) Yetersiz
- 3) Orta
- 4) İyi
- 5) Çok İyi
Toplanan bu tür verilere ne ad verilir ve bu veri türü için mod ve medyan hesaplanabilir mi?
Çözüm:
💡 İstatistikte, veriler niteliklerine göre sınıflandırılır. Bu soruda veri türünü ve hangi merkezi eğilim ölçülerinin kullanılabileceğini belirlememiz isteniyor.
- ➡️ İlk adım, veri türünü tanımlamaktır. Müşteriler, bir ürün hakkında sıralı bir kategorik değerlendirme (1'den 5'e) yapmaktadır. Bu tür verilere sıralı (ordinal) veri denir. Sayısal değerler sadece bir sırayı gösterir, aralarındaki farklar eşit ölçekli değildir.
- ➡️ Mod (en çok tekrar eden değer), her türlü veri için hesaplanabilir. Sıralı veriler için de mod geçerlidir.
- ➡️ Medyan (ortadaki değer), veriler sıralanabildiği sürece hesaplanabilir. Sıralı veriler de büyüklük-küçüklük sırasına konulabildiği için medyan hesaplanabilir.
- ➡️ Ancak, aritmetik ortalama genellikle bu tür veriler için anlamlı değildir çünkü "Çok İyi" ile "İyi" arasındaki fark, "İyi" ile "Orta" arasındaki farka eşit olmayabilir.
✅ Sonuç: Bu bir sıralı (ordinal) veri türüdür. Bu veri grubu için mod ve medyan hesaplanabilir ancak aritmetik ortalama genellikle uygun değildir.
