Soru:
Bir araştırmacı, bir okuldaki öğrencilerin günlük ortalama kitap okuma sürelerini araştırmak istiyor. Okulda 1200 öğrenci bulunmaktadır. Araştırmacı, araştırma sürecinin "veri toplama" aşamasında aşağıdaki yöntemlerden hangisini kullanırsa örneklem üzerinden veri toplamış olur?
- A) Tüm 1200 öğrenciye anket uygulamak
- B) Rastgele seçilen 150 öğrenciye anket uygulamak
- C) Sadece 9. sınıf öğrencilerine anket uygulamak
- D) Öğretmenlerin gözlemlerini kaydetmek
Çözüm:
💡 İstatistiksel araştırma sürecinde, bir popülasyonun (evren) tamamı yerine, onu temsil ettiği düşünülen daha küçük bir gruba, örneklem denir. Veri toplama, bu örneklem üzerinden yapılabilir.
- ➡️ A seçeneği: Tüm öğrencilere (yani popülasyonun tamamına) anket uygulanmaktadır. Bu bir örneklem değil, tam sayımdır.
- ➡️ B seçeneği: Popülasyondan (1200 öğrenci) rastgele seçilmiş 150 öğrenciye anket uygulanmaktadır. Bu, bir örneklem oluşturur.
- ➡️ C seçeneği: Sadece belirli bir grubun (9. sınıflar) tamamına anket uygulanmaktadır. Bu da bir alt popülasyonun tamamıdır, rastgele seçilmiş bir örneklem değildir.
- ➡️ D seçeneği: Veri toplama yöntemi değişmiş olsa da, veri yine tüm popülasyondan (öğretmenlerin gözlemlediği tüm öğrenciler) toplanmaktadır.
✅ Doğru cevap, popülasyondan rastgele seçilmiş bir grup üzerinden veri toplandığı için B seçeneğidir.
