Soru:
İnce bağırsakta yağların sindirimi ile ilgili bir tabloda aşağıdaki enzim bilgisi yer almaktadır:
- Enzim: Lipaz
- Salgılandığı Yer: Pankreas
- Etki Ettiği Besin: Yağlar (Trigliseritler)
- Oluşan Ürün: Yağ asitleri + Monogliserit
Bu enzimin etkinliğini artırmak için karaciğer tarafından salgılanan ve safra kesesinde depolanan madde nedir? Bu madde enzime nasıl bir katkı sağlar?
Çözüm:
💡 Yağlar suda çözünmez (hidrofobik), bu da onların enzimlerle temasını zorlaştırır. Lipaz enziminin verimli çalışabilmesi için özel bir mekanizmaya ihtiyaç vardır.
- ➡️ 1. Adım: Gerekli Maddenin Belirlenmesi
Karaciğerde üretilen, safra kesesinde depolanan ve yemek sonrası ince bağırsağa salınan madde safra sıvısı (safra tuzları)'dır.
- ➡️ 2. Adım: Katkı Mekanizmasının Açıklanması
Safra tuzlarının temel görevi fiziksel sindirim yapmaktır. Yani bir enzim değildir, kimyasal yapıyı değiştirmez. Büyük yağ damlacıklarını, yüzey alanını artıracak şekilde daha küçük yağ damlacıklarına böler (emülsifikasyon). Bu işlem, pankreas lipazının yağ molekülleri ile temas edeceği yüzey alanını büyük ölçüde artırır ve kimyasal sindirimin hızını ve verimini yükseltir.
✅ Sonuç olarak, lipaz enziminin etkinliğini artıran madde safra sıvısı'dır ve bu madde yağları emülsifiye ederek lipazın çalışma yüzeyini genişletir.
