Soru:
Aşağıda oksijen içeren asit formülleri verilen elementlerin asit kuvvetlerini karşılaştırınız: H₃PO₄, H₂SO₄, HClO₄. Bu asitlerin kuvvet sıralamasını yaparak periyodik cetvelle ilişkisini açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu asitlerin merkez atomları aynı periyottadır (3. periyot: P, S, Cl). Oksijen içeren asitlerde (oksoasitler) asit kuvveti, merkez atomun elektronegatifliği ve moleküldeki oksijen sayısı ile artar.
- ➡️ Merkez Atomun Elektronegatifliği: P (2.19) < S (2.58) < Cl (3.16). Elektronegatiflik arttıkça, merkez atom O-H bağındaki elektron yoğunluğunu daha fazla kendine çeker, bu da O-H bağını zayıflatır ve protonu serbest bırakmasını kolaylaştırır.
- ➡️ Oksijen Sayısı: Üç asitte de merkez atom farklı sayıda oksijene bağlıdır. Daha elektronegatif merkez atom ve daha çok oksijen, asit kuvvetini artırır.
- ➡️ Asit Kuvveti Karşılaştırması: H₃PO₄ (zayıf asit) < H₂SO₄ (kuvvetli asit) < HClO₄ (çok kuvvetli asit, süper asit).
✅ Sonuç: Aynı periyotta soldan sağa gidildikçe oksiasitlerin asit kuvveti artar. Sıralama: H₃PO₄ < H₂SO₄ < HClO₄.
