Soru:
Bir buz patencisi dönerken, kollarını vücuduna sarar. Bu hareket sonucunda:
- Açısal momentumu değişmez.
- Eylemsizlik momenti azalır.
- Açısal hızı artar.
Bu durumun, günlük hayattan bir örneğini açıklayarak nedenini yazınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, olgunun kavramsal olarak anlaşılmasını test etmektedir.
- ➡️ Örnek: Bir buz patencisi dönüş yaparken kollarını içeri çektiğinde çok daha hızlı döner.
- ➡️ Neden: Dışarıdan bir tork etki etmediği için açısal momentum korunur (\(L = I\omega = \text{sabit}\)).
- ➡️ Kollar içeri çekildiğinde, kütle dönme eksenine yaklaştığı için eylemsizlik momenti (\(I\)) azalır.
- ➡️ Açısal momentumun (\(L\)) sabit kalabilmesi için, eylemsizlik momentindeki (\(I\)) azalma, açısal hızın (\(\omega\)) artmasıyla telafi edilir.
✅ Sonuç olarak, patenci daha hızlı döner. Bu, açısal momentumun korunumunun doğal bir sonucudur.