Çözümlü Örnek 1
Soru:
Bezelye bitkisinde yuvarlak tohum şekli (R) baskın, buruşuk tohum şekli (r) ise çekinik gen ile kontrol edilir. İki heterozigot (Rr) bezelye bitkisi çaprazlandığında, oluşacak yavruların genotip ve fenotip oranları ne olur?
Çözüm:
💡 Bu bir monohibrit çaprazlama sorusudur. Ebeveynlerin her ikisi de heterozigot (Rr) genotipine sahiptir.
- ➡️ İlk adım, ebeveynlerin gametlerini belirlemektir. Her bir ebeveyn, R ve r olmak üzere iki farklı alel üretebilir.
- ➡️ İkinci adım, bir Punnett karesi oluşturmaktır. Gametleri tabloda birleştirelim:
- ➡️ Üçüncü adım, Punnett karesini analiz etmektir:
- Genotip Oranları: 1 RR : 2 Rr : 1 rr
- Fenotip Oranları: R aleli baskın olduğu için RR ve Rr bireyleri yuvarlak tohumlu olacaktır. Sadece rr genotipi buruşuk tohumlu olur. Bu nedenle, 3 Yuvarlak : 1 Buruşuk
✅ Sonuç: Genotip oranı 1:2:1 (RR:Rr:rr), fenotip oranı ise 3:1 (Yuvarlak:Buruşuk)'tur.
