İki kare farkı özdeşliği, cebirde sıkça kullanılan ve iki terimin karelerinin farkını çarpanlarına ayırmaya yarayan bir formüldür. Bu özdeşlik, aşağıdaki gibi ifade edilir:
\[ a^2 - b^2 = (a - b)(a + b) \]
Bu formül, iki sayının veya ifadenin karelerinin farkını, bu sayıların farkı ile toplamının çarpımı şeklinde yazabileceğimizi gösterir. Örneğin:
Örnek 1: \( 16 - y^2 \) ifadesini çarpanlarına ayıralım.
Örnek 2: \( 25a^2 - 36b^2 \) ifadesini çarpanlarına ayıralım.
1. \( a^2 - b^2 \) ifadesinin özdeşliği ________ şeklindedir.
2. \( 16 - x^2 \) ifadesini çarpanlarına ayırdığımızda ________ ve ________ elde ederiz.
1. \( 36 - t^2 = (6 - t)(6 + t) \) ifadesi doğrudur. (D/Y)
2. \( a^2 - b^2 = (a - b)^2 \) şeklinde yazılabilir. (D/Y)
1. \( 49m^2 - n^2 \) ifadesini çarpanlarına ayırınız.
2. \( (x - 5)(x + 5) \) ifadesini iki kare farkı olarak yazınız.
1. Aşağıdakilerden hangisi \( 9k^2 - 16 \) ifadesinin çarpanlarıdır?
a) \( (3k - 4)(3k + 4) \) b) \( (9k - 16)^2 \) c) \( (3k - 8)^2 \)
Cevaplar:
1: (a - b)(a + b)
2: (4 - x)(4 + x)
A-3, B-1, C-2
1: D, 2: Y
1: (7m - n)(7m + n)
2: x² - 25
1: a
Soru 1: \( x^2 - 16 \) ifadesinin çarpanlara ayrılmış hali aşağıdakilerden hangisidir?
a) \((x-4)(x-4)\)
b) \((x+4)(x-4)\)
c) \((x+8)(x-2)\)
d) \((x-8)(x+2)\)
e) \((x+16)(x-1)\)
Cevap: b) \((x+4)(x-4)\)
Çözüm: İki kare farkı özdeşliği \(a^2 - b^2 = (a+b)(a-b)\) şeklindedir. \(x^2 - 16 = x^2 - 4^2\) olduğundan doğru çarpanlar \((x+4)(x-4)\)'tür.
Soru 2: Bir kenar uzunluğu \( (3a + 2b) \) cm olan kareden, bir kenarı \( (3a - 2b) \) cm olan başka bir kare kesilerek çıkarılıyor. Kalan kısmın alanını veren ifade aşağıdakilerden hangisidir?
a) \(12ab\)
b) \(24ab\)
c) \(12a^2 - 8b^2\)
d) \(9a^2 + 4b^2\)
e) \(6a^2 - 4b^2\)
Cevap: b) \(24ab\)
Çözüm: İki kare farkı formülüyle: \((3a+2b)^2 - (3a-2b)^2 = (9a^2 + 12ab + 4b^2) - (9a^2 - 12ab + 4b^2) = 24ab\).
Soru 3: \( 49y^2 - \frac{1}{25} \) ifadesinin çarpanlarından biri aşağıdakilerden hangisi olamaz?
a) \(7y\)
b) \(\frac{1}{5}\)
c) \(7y - \frac{1}{5}\)
d) \(5y + \frac{1}{7}\)
e) \(49y^2\)
Cevap: d) \(5y + \frac{1}{7}\)
Çözüm: İfade \((7y)^2 - (\frac{1}{5})^2\) şeklinde yazılır. Çarpanlar \((7y + \frac{1}{5})\) ve \((7y - \frac{1}{5})\)'tir. \(5y + \frac{1}{7}\) bu çarpanlardan biri değildir.