Veri Analizi Sonuçlarını Yorumlama
Veri analizi, toplanan verilerin düzenlenmesi, özetlenmesi ve yorumlanması sürecidir. Bu konuda temel istatistiksel kavramları kullanarak verileri nasıl yorumlayabileceğimizi öğreneceğiz.
1. Merkezi Eğilim Ölçüleri
Veri setinin genel eğilimini anlamak için şu ölçüler kullanılır:
- Aritmetik Ortalama: Tüm verilerin toplamının veri sayısına bölünmesiyle bulunur. Örneğin, 5, 7, 9 sayılarının ortalaması: \(\frac{5+7+9}{3} = 7\)
- Medyan (Ortanca): Veriler küçükten büyüğe sıralandığında ortadaki değerdir.
- Mod (Tepe Değer): Veri setinde en çok tekrar eden sayıdır.
2. Örnek Yorumlama
Örnek 1: Bir sınıftaki 5 öğrencinin matematik sınav puanları: 70, 85, 90, 85, 60
- Ortalama: \(\frac{70+85+90+85+60}{5} = 78\)
- Medyan: Sıralama: 60, 70, 85, 85, 90 → Medyan = 85
- Mod: 85 (iki kez tekrar ettiği için)
Yorum: Öğrencilerin çoğu 85 puan almıştır. Ortalama 78'dir ve medyan 85'tir. Bu da dağılımın sağa çarpık olduğunu gösterir.
3. Grafiklerle Yorumlama
Verileri görselleştirmek için sıklıkla kullanılan grafik türleri:
- Sütun Grafiği: Kategorik verilerin karşılaştırılmasında
- Çizgi Grafiği: Zaman içindeki değişimi göstermede
- Daire Grafiği: Bütünün parçalarını göstermede
Örnek 2: Bir okuldaki öğrencilerin sevdiği meyvelerin daire grafiği:
- Elma: %40
- Muz: %30
- Portakal: %20
- Diğer: %10
Yorum: Öğrencilerin büyük çoğunluğu elma ve muz sevmektedir. Portakal sevenlerin oranı daha düşüktür.
