Soru:
Son Buzul Çağı'nda, kalın buzulların ağırlığı altında çöken İskandinavya Yarımadası, buzulların erimesiyle birlikte yaklaşık 10.000 yıldır yükselmeye devam etmektedir. Bu yükselmenin temel nedeni aşağıdaki kavramlardan hangisi ile en iyi açıklanır?
- A) Orojenez
- B) Volkanizma
- C) İzostazi
- D) Erozyon
Çözüm:
💡 Bu soru, İskandinavya yükselmesinin altında yatan temel mekanizmayı sorgulamaktadır.
- ➡️ A) Orojenez: Dağ oluşum sürecidir ve kıta çarpışmalarıyla ilişkilidir. İskandinavya'daki yükselmenin nedeni bu değildir.
- ➡️ B) Volkanizma: Magmanın yeryüzüne çıkmasıdır. Bölgedeki yükselmenin birincil nedeni değildir.
- ➡️ C) İzostazi: Yer kabuğunun, manto üzerinde bir denge halinde bulunmasıdır. Buzullar eriyince ağırlık azalır ve dengeyi sağlamak için yer kabuğu yükselir. İşte İskandinavya yükselmesinin temel açıklaması budur. Epirojenez hareketlerinin en tipik nedenlerinden biridir.
- ➡️ D) Erozyon: Aşınma sürecidir ve bu durumda bir yükselme nedeni olamaz.
✅ Sonuç: İskandinavya Yarımadası'nın yükselmesi, buzul ağırlığının kalkmasıyla oluşan denge durumu yani İzostazi (C seçeneği) ile en iyi şekilde açıklanır.