Soru:
İskandinavya Yarımadası'ndaki epirojenik yükselmenin coğrafi ve beşeri sonuçları neler olabilir? Aşağıdaki listede verilen durumlardan hangisi bu yükselmeye bağlı olarak doğrudan gerçekleşmesi beklenen bir sonuç değildir?
- A) Kıyı çizgisinin denize doğru ilerlemesi ve yeni kara parçalarının oluşması.
- B) Akarsu yataklarının eğimlerinin artması ve akış hızlarının yükselmesi.
- C) Liman kentlerinin denizle bağlantısının zorlaşması ve limanların sığlaşması riski.
- D) Bölgede deprem ve volkanik patlama aktivitelerinde ani ve şiddetli bir artış yaşanması.
Çözüm:
💡 Bu soru, epirojenez hareketlerinin yavaş ve geniş ölçekli doğasını ve bunun sonuçlarını anlamayı gerektirir.
- ➡️ A Seçeneği: Kara yükseldikçe deniz geri çekilir, kıyı çizgisi ilerler ve yeni kara parçaları ortaya çıkar. Bu, yükselmenin doğrudan bir sonucudur.
- ➡️ B Seçeneği: Yükselen bir arazi, akarsuların denize ulaşmak için kat ettiği yatay mesafeyi değiştirerek eğimi ve akış hızını artırabilir. Bu da yükselmeyle ilişkilidir.
- ➡️ C Seçeneği: Kara yükselirken deniz seviyesi göreli olarak alçalır. Bu da limanların sığlaşmasına ve işlevlerini yitirme riskine yol açar. Bu, bölgede gözlemlenen doğrudan bir sonuçtur.
- ➡️ D Seçeneği: Epirojenez, yavaş ve sürekli bir süreçtir. "Ani ve şiddetli" deprem veya volkanik patlamalara neden olmaz. Bu tür ani olaylar daha çok fay hatları veya levha sınırlarındaki hareketlerle ilişkilidir. Bu nedenle, İskandinavya yükselmesinin doğrudan beklenen bir sonucu değildir.
✅ Sonuç: İskandinavya'daki epirojenik yükselmeye bağlı olarak doğrudan gerçekleşmesi beklenmeyen durum, D seçeneğidir.
