Soru:
18. yüzyılda Osmanlı Devleti, Karlofça (1699) ve İstanbul (1700) Antlaşmaları ile büyük toprak kayıpları yaşamıştır. Bu antlaşmaların Osmanlı Devleti üzerindeki en önemli iki siyasi sonucunu yazınız.
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için öncelikle antlaşmaların maddelerini ve bu maddelerin uzun vadeli etkilerini düşünmeliyiz. Karlofça Antlaşması, Osmanlı'nın batıda toprak kaybettiği ilk büyük antlaşma olması açısından bir dönüm noktasıdır.
- ➡️ Birinci Sonuç: Karlofça Antlaşması ile Osmanlı Devleti, Avusturya'ya karşı tarihinde ilk kez kalıcı ve büyük çapta toprak kaybına uğramıştır. Bu durum, devletin "yenilmezlik" imajını sarsmış ve askeri gücünün Avrupa karşısında gerilediğini resmen kabul etmesi anlamına gelmiştir.
- ➡️ İkinci Sonuç: Bu antlaşmalar, Osmanlı Devleti'nin artık savunmaya çekildiği ve "elden çıkan toprakları geri alma" (irsâd-ı hüdûd) politikasını benimsediği bir dönemin başlangıcı olmuştur. Kaybedilen toprakları geri almak, 18. yüzyıl Osmanlı dış politikasının temel hedeflerinden biri haline gelmiştir.
✅ Sonuç olarak; bu antlaşmalar Osmanlı'nın siyasi üstünlüğünü kaybettiğinin ve artık savunma pozisyonuna geçtiğinin resmi belgeleridir.
