Soru:
Sanayi İnkılabı'nın ardından Avrupalı devletlerin pazar arayışı, Osmanlı ekonomisini nasıl etkilemiştir? Bu süreçte Osmanlı Devleti'nin dış ticaret dengesinde ne gibi değişiklikler yaşanmıştır?
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için Sanayi İnkılabı'nın üretim ve ticaret üzerindeki etkilerini, ardından da Osmanlı ekonomisine yansımalarını adım adım inceleyelim.
- ➡️ Birinci Adım: Sanayi İnkılabı ile Avrupa'da seri ve ucuz mal üretimi başladı. Bu durum, Avrupalı devletleri ürettikleri malları satacak yeni pazarlar aramaya itti.
- ➡️ İkinci Adım: Osmanlı Devleti, geniş nüfusu ve ham madde kaynakları ile bu pazarlardan biri haline geldi. 1838 Baltalimanı Ticaret Antlaşması gibi anlaşmalarla Osmanlı pazarları Avrupa mallarına açıldı.
- ➡️ Üçüncü Adım: Ucuz Avrupa malları, el tezgahlarında üretim yapan Osmanlı esnafı ile rekabet edemedi. Bu durum zanaatkârlığın gerilemesine ve dış ticaret açığının büyümesine neden oldu.
- ➡️ Dördüncü Adım: Osmanlı, Avrupa'dan mamul mal alırken, karşılığında daha çok ham madde (pamuk, tütün, yün) satmaya başladı. Bu, dış ticaret dengesinin Osmanlı aleyhine bozulması demekti.
✅ Sonuç olarak, pazar arayışı Osmanlı'yı Avrupa'nın açık pazarı ve ham madde kaynağı haline getirdi. Bu, Osmanlı ekonomisinde dış ticaret açığına, yerli üretimin çöküşüne ve ekonomik bağımlılığa yol açan temel etkenlerden biri oldu.
