Soru:
Bir öğretmenin, MEB'de müfettiş olmak için sınava girip bu mesleğe geçiş yapması, toplumsal hareketlilik açısından nasıl değerlendirilir? Aşağıdaki seçeneklerden doğru olanı işaretleyiniz ve nedenini açıklayınız.
- A) Yatay Hareketlilik
- B) Aşağı Doğru Dikey Hareketlilik
- C) Yukarı Doğru Dikey Hareketlilik
- D) Coğrafi Hareketlilik
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için öğretmen ve müfettiş mesleklerinin toplumsal statü, yetki ve gelir açısından karşılaştırmasını yapmalıyız.
- ➡️ 1. Adım: Statü Değişimini Karşılaştır → Öğretmenlik, saygın bir meslektir. Ancak müfettişlik, genellikle daha fazla sorumluluk, denetleme yetkisi ve çoğu zaman daha yüksek bir gelir seviyesi gerektirir. Dolayısıyla, öğretmenlikten müfettişliğe geçiş, bir statü yükselmesi anlamına gelir.
- ➡️ 2. Adım: Hareketlilik Türünü Tanımla → Statüde bir artış olduğu için bu bir dikey hareketliliktir. Statü yükseldiği için de yönü yukarı doğrudur.
- ➡️ 3. Adım: Diğer Seçenekleri Ele → Bu bir meslek değişikliğidir ve coğrafi bir yer değiştirme zorunlu olarak tanımlanmamıştır. Ayrıca statüde düşüş olmadığı için aşağı doğru hareketlilik de söz konusu değildir.
✅ Sonuç olarak, doğru cevap C) Yukarı Doğru Dikey Hareketlilik'tir. Çünkü birey, kendi çabası (sınav) ile daha yüksek statülü bir mesleğe geçiş yapmıştır.
