Soru:
Bir toplumda, bir çiftçinin oğlunun üniversite eğitimi alarak avukat olması ve yüksek gelirli bir işte çalışmaya başlaması hangi tür toplumsal hareketliliğe örnektir? Bu hareketlilik türünü tanımlayarak, yatay ve dikey hareketlilik kavramları çerçevesinde açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için önce toplumsal hareketlilik türlerini hatırlamalıyız.
- ➡️ Birinci Adım: Soruda, bireyin mesleki statüsü ve gelir düzeyi değişmiştir. Çiftçilikten avukatlığa geçiş, bireyin toplumsal hiyerarşide daha yüksek bir konuma yükseldiğini gösterir.
- ➡️ İkinci Adım: Toplumsal hiyerarşide aşağıdan yukarıya veya yukarıdan aşağıya doğru gerçekleşen hareketliliğe dikey hareketlilik denir. Bu örnekte bir yükselme (dikey yukarı hareketlilik) söz konusudur.
- ➡️ Üçüncü Adım: Yatay hareketlilik ise, bireyin statü veya prestij değiştirmeden, aynı sosyal seviyedeki bir konumdan diğerine geçmesidir (Örn: Bir banka şubesinden diğerine aynı pozisyonda transfer olmak). Bu örnekte böyle bir durum yoktur.
✅ Sonuç olarak, bu durum dikey (yukarı) toplumsal hareketlilik örneğidir.
