Çözümlü Örnek 9
Soru:
Aşağıdaki akıl yürütmenin geçerli olup olmadığını belirleyiniz:
- Tüm insanlar ölümlüdür.
- Sokrates bir insandır.
- O halde, Sokrates ölümlüdür.
Çözüm:
💡 Bu, mantıkta geçerliliği anlamak için klasik bir örnektir. Geçerlilik, öncüllerin doğru olması durumunda sonucun mutlaka doğru olmasıdır. Öncüllerin gerçekte doğru olup olmaması değil, yapının zorunluluğu önemlidir.
- ➡️ 1. Adım: Öncülleri inceleyelim. "Tüm insanlar ölümlüdür" ve "Sokrates bir insandır." Bu öncüller doğru kabul edilir.
- ➡️ 2. Adım: Sonucu ("Sokrates ölümlüdür") öncüllerden çıkarmaya çalışalım. Sokrates, "insan" kategorisinin bir üyesi olduğuna ve bu kategorinin tüm üyeleri "ölümlü" olarak nitelendiğine göre, Sokrates'in de ölümlü olması zorunludur.
- ➡️ 3. Adım: Öncüllerin doğru olduğu her durumda (olası her dünyada) sonuç da doğru olmak zorunda mı? Evet. Sokrates'in insan olup da ölümsüz olduğu bir durum hayal edemeyiz, çünkü bu ilk öncülle çelişir.
✅ Sonuç: Bu akıl yürütmenin biçimi geçerlidir. Öncüller sonucu mantıksal olarak zorunlu kılar.
