Soru:
Bir fabrikada montaj hattında çalışan işçiler, sürekli olarak ağır kutuları yerden alıp bel hizasındaki bir banda koymaktadır. İşçilerde sıklıkla bel fıtığı şikayetleri görülmektedir. Bu iş istasyonunu ergonomik açıdan iyileştirmek için biyomekanik ve iş yükü açısından hangi değişiklikler yapılabilir? Matematiksel olarak, kaldırılan yükün bele binen momentini (\(Moment = Kuvvet \times Kolu\)) nasıl azaltabiliriz?
Çözüm:
💡 Burada temel problem, işçilerin beline binen fiziksel yükün (momentin) çok yüksek olmasıdır. Amacımız bu momenti azaltmaktır.
- ➡️ Yükün Yüksekliğini Ayarlamak: Kutular yerden alınmak yerine, bir konveyör veya sehpa ile daha yüksek bir seviyeden (\(h_1\)) alınabilir. Böylece eğilme miktarı ve dolayısıyla yükün bele olan mesafesi (kuvvet kolu) azalır. Moment formülü \(M = F \times d\)'de \(d\) (mesafe) küçülür, bu da momenti (\(M\)) düşürür.
- ➡️ Otomatik Ekipman Kullanmak: Ağır kutuların kaldırılması için vakumlu kaldırıcılar veya küçük vinçler kullanılabilir. Bu, insan kas gücünü (\(F\)) neredeyse sıfıra indirgeyerek momenti minimize eder.
- ➡️ İş Rotasyonu Uygulamak: İş yükünü azaltmak için işçiler, bu ağır kaldırma işi ile daha hafif başka bir görev arasında dönüşümlü olarak çalıştırılabilir. Bu, kas yorgunluğunu ve sakatlanma riskini azaltır.
✅ Sonuç olarak, kuvvet kolunu (\(d\)) veya uygulanan kuvveti (\(F\)) azaltarak, bele binen momenti (\(M\)) matematiksel olarak düşürmüş ve işçi sağlığını korumuş oluruz.
