Soru:
1982 Anayasası'na göre, aşağıdaki temel hak ve hürriyetlerden hangisi "sosyal ve ekonomik haklar" kategorisinde yer alır ve aynı zamanda bir "ödev" niteliği taşır?
- A) Din ve vicdan hürriyeti
- B) Dilekçe hakkı
- C) Çalışma hakkı
- D) Konut dokunulmazlığı
- E) Bilim ve sanat hürriyeti
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için öncelikle Anayasa'da düzenlenen hak kategorilerini ve "ödev" kavramını hatırlamalıyız.
- ➡️ 1982 Anayasası, temel hak ve hürriyetleri; kişinin hakları ve ödevleri, sosyal ve ekonomik haklar ve ödevler ve siyasi haklar ve ödevler şeklinde üçe ayırır.
- ➡️ "Ödev" niteliği taşıyan haklar, bireyin hem bir hakkı kullanması hem de topluma karşı bir sorumluluğu yerine getirmesi anlamına gelir.
- ➡️ Seçenekleri inceleyelim: Çalışma hakkı (C seçeneği), Anayasa'nın "Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler" başlıklı İkinci Bölümü'nde düzenlenmiştir (m.49). Aynı madde, çalışmanın herkesin hakkı ve ödevi olduğunu belirtir.
- ➡️ Diğer seçenekler: (A) Kişinin Hakları, (B) Siyasi Haklar, (D) Kişinin Hakları, (E) Kişinin Hakları kapsamındadır ve açık bir "ödev" vurgusu içermez.
✅ Doğru cevap, hem sosyal/ekonomik bir hak olan hem de bir ödev olarak tanımlanan C) Çalışma hakkı'dır.