Soru:
Anayasa'da "Temel Hak ve Hürriyetlerin Kötüye Kullanılamaması" başlığı altında, bir hakkın ve hürriyetin Anayasa'da öngörülen sınırlar dışında kullanılması durumunda hangi yaptırım öngörülmüştür?
- A) Hakkın kullanımı süresiz olarak durdurulur.
- B) Türk vatandaşlığından çıkarılma cezası verilir.
- C) Bu hürriyetlerden yararlanma hakkı kaybedilir.
- D) Devlet, durumu tazmin etmekle yükümlüdür.
- E) Milletlerarası hukuka göre tedbir alınır.
Çözüm:
⚖️ Bu soru, Anayasa'nın 14. maddesinde düzenlenen "Temel Hak ve Hürriyetlerin Kötüye Kullanılamaması" ilkesini ve sonucunu bilmeyi gerektirir.
- ➡️ 1. Adım: 1982 Anayasası'nın 14. maddesinin son fıkrası şöyle der: "...Bu hürriyetlerden hiçbiri, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı ve insan haklarına dayanan demokratik ve lâik Cumhuriyeti ortadan kaldırmayı amaçlayan faaliyetler biçiminde kullanılamaz."
- ➡️ 2. Adım: Aynı maddenin devamında, bu kurala aykırı kullanımın yaptırımı açıkça belirtilmiştir: "...Bu hükümlere aykırı olarak kullanılması halinde, bu hürriyetlerden yararlanılması Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uyarınca engellenir veya durdurulur ya da tedbire başvurulur." Ancak bu, sorunun aradığı genel yaptırım değildir. Maddenin son cümlesi asıl yaptırımı belirler.
- ➡️ 3. Adım: Maddenin son cümlesi şudur: "Bu hürriyetlerin kullanılmasının engellenmesi durumunda, milletlerarası hukuka göre tedbir alınır." Bu, soruda bahsedilen yaptırımdır.
✅ Doğru cevap, Anayasa metninde açıkça belirtildiği üzere, E şıkkıdır: "Milletlerarası hukuka göre tedbir alınır."
