Soru:
Bir öğretmen, sınıfında öğrenilmiş çaresizlik belirtileri gösteren öğrenciler için aşağıdaki stratejilerden hangisini öncelikle uygulamalıdır?
- A) Öğrencilere daha zor ve karmaşık problemler vermek
- B) Öğrencilerin küçük de olsa başarılar elde etmelerini sağlamak
- C) Öğrencileri sık sık sınavlarla değerlendirmek
- D) Öğrencilerin hata yapmalarını engelleyecek katı kurallar koymak
- E) Diğer öğrencilerin yanında bu öğrencileri eleştirmek
Çözüm:
💡 Bu soru, öğrenilmiş çaresizlikle başa çıkma yöntemlerini sorguluyor. Temel mantık, bireye "davranışları ile sonuçlar arasında bir bağ olduğunu" yeniden öğretmektir.
- ➡️ Birinci Adım: Öğrenilmiş çaresizliğin temelinde, bireyin "yaptığım hiçbir şey sonucu değiştirmiyor" inancı yatar.
- ➡️ İkinci Adım: Bu inancı kırmak için, bireyin çabasının olumlu bir sonuç getirdiğini görmesi ve yaşaması gerekir.
- ➡️ Üçüncü Adım: Seçeneklere baktığımızda, B seçeneği doğrudan bu amaca hizmet eder. Küçük, ulaşılabilir hedefler ve başarılar, öğrenciye "bak, çalışınca yapabiliyorsun" mesajı verir ve kontrolün kendisinde olduğu hissini (locus of control) güçlendirir.
- ➡️ Dördüncü Adım: Diğer seçenekler (A, C, D, E) ise başarısızlık olasılığını artırarak çaresizlik duygusunu pekiştirebilir.
✅ Doğru cevap, öğrenciye küçük başarı deneyimleri yaşatarak öz yeterlilik inancını yeniden inşa etmeyi hedefleyen B seçeneğidir.
