Soru:
Aşağıdaki ifadelerden hangisi bir önermedir? Nedenini açıklayınız.
- A) Bu soru ne kadar zor!
- B) Kapıyı kapatır mısın?
- C) İstanbul, Türkiye'nin başkentidir.
- D) Ah, ne güzel bir gün!
Çözüm:
Mantıkta önerme, doğru (D) ya da yanlış (Y) olabilen anlamlı bir bildirim cümlesidir. Soru, emir, ünlem gibi ifadeler önerme değildir çünkü onlara bir doğruluk değeri (D/Y) atayamayız.
- ➡️ 1. Adım: A Seçeneğini İncele
"Bu soru ne kadar zor!" bir ünlem cümlesidir. Bir iddia taşımaz, sadece bir duygu ifade eder. Bu nedenle önerme değildir.
- ➡️ 2. Adım: B Seçeneğini İncele
"Kapıyı kapatır mısın?" bir soru (rica) cümlesidir. Doğru veya yanlış olamaz. Bu nedenle önerme değildir.
- ➡️ 3. Adım: C Seçeneğini İncele
"İstanbul, Türkiye'nin başkentidir." Bu bir bildirim cümlesidir. Yanlış bir ifade olsa da (Türkiye'nin başkenti Ankara'dır), kendisine bir doğruluk değeri (Y) atayabiliriz. Bu nedenle bu bir önermedir.
- ➡️ 4. Adım: D Seçeneğini İncele
"Ah, ne güzel bir gün!" bir ünlem cümlesidir. Doğruluk değeri atanamaz. Bu nedenle önerme değildir.
✅ Sonuç: Doğru cevap C seçeneğidir, çünkü bir doğruluk değeri alabilen tek anlamlı ifade odur.