Soru:
Aşağıdaki akıl yürütmenin geçerli olup olmadığını belirleyiniz:
Öncüller:
- Tüm insanlar ölümlüdür.
- Sokrates bir insandır.
Sonuç:
- O halde, Sokrates ölümlüdür.
Çözüm:
💡 Bu, mantıkta geçerliliği anlamak için klasik bir örnektir. Geçerlilik, öncüllerin doğru olduğu kabul edildiğinde sonucun mutlaka doğru olmak zorunda olduğu bir yapıdır.
- ➡️ 1. Adım: Öncülleri sembolleştirelim. "Tüm insanlar ölümlüdür" ifadesi, "İnsan olan her şey ölümlüdür" anlamına gelir. "Sokrates bir insandır" ifadesi, Sokrates'in bu kümeye dahil olduğunu söyler.
- ➡️ 2. Adım: Akıl yürütmenin yapısını kontrol edelim. Eğer bir kümenin (insanlar) tüm elemanları bir özelliğe (ölümlü olmak) sahipse ve bir birey (Sokrates) o kümeye aitse, o zaman o birey de söz konusu özelliğe sahip olmalıdır.
- ➡️ 3. Adım: Öncüllerin gerçek dünyadaki doğruluğuna bakmıyoruz. Sadece, eğer öncüller doğruysa, sonucun kaçınılmaz olup olmadığını sorguluyoruz. Bu durumda, öncüller doğru kabul edilirse Sokrates'in ölümlü olmasından başka bir ihtimal yoktur.
✅ Sonuç: Bu akıl yürütmenin biçimi (formu) geçerlidir. Çünkü öncüllerin doğru olduğu her durumda sonuç da mutlaka doğrudur.
