Soru:
Aşağıdaki niceliklerden hangisi temel niceliktir? Nedenini açıklayınız.
- a) Kütle
- b) Hız
- c) Kuvvet
- d) Enerji
Çözüm:
💡 Temel nicelikler, başka niceliklere bağlı olmadan tanımlanan, fizikteki yedi temel büyüklüktür. Türetilmiş nicelikler ise bu temel niceliklerin matematiksel işlemlerle birleştirilmesiyle elde edilir.
- ➡️ Kütle: Uluslararası Birimler Sisteminde (SI) 7 temel nicelikten biridir ve birimi kilogramdır (kg). Başka bir nicelik cinsinden ifade edilmez.
- ➡️ Hız: Yol (uzunluk) ve zaman temel niceliklerinden türetilir. Formülü \( v = \frac{\Delta x}{\Delta t} \)'dir. Birimi m/s'dir.
- ➡️ Kuvvet: Kütle ve ivmeden türetilir (Newton'un ikinci yasası: \( F = m \cdot a \)). Birimi Newton (N) olup, \( 1N = 1kg\cdot m/s^2 \) şeklinde temel birimler cinsinden ifade edilir.
- ➡️ Enerji: İş yapabilme kapasitesi olarak tanımlanır ve kuvvet ile yoldan türetilir. Birimi Joule (J) olup, \( 1J = 1N\cdot m = 1kg\cdot m^2/s^2 \) şeklindedir.
✅ Sonuç olarak, verilen seçeneklerden sadece a) Kütle temel niceliktir. Diğerleri (Hız, Kuvvet, Enerji) türetilmiş niceliklerdir.