Soru:
Bir öğrenci, "Sıcaklık bir türetilmiş niceliktir çünkü termometre ile ölçülür ve enerji ile ilişkilidir." demiştir. Bu öğrencinin düşüncesi doğru mudur? Açıklayarak yanlışını düzeltiniz.
Çözüm:
💡 Bu soru, bir niceliğin nasıl ölçüldüğünün onun temel veya türetilmiş olma durumunu belirlemediğini göstermektedir.
- ➡️ 1. Adım: Temel Nicelikleri Hatırla: SI sistemindeki 7 temel nicelik şunlardır: Kütle (kg), Uzunluk (m), Zaman (s), Elektrik Akımı (A), Termodinamik Sıcaklık (K), Madde Miktarı (mol) ve Işık Şiddeti (cd).
- ➡️ 2. Adım: Sıcaklığın Konumunu Kontrol Et: "Termodinamik Sıcaklık" bu listede açıkça bir temel nicelik olarak geçmektedir. Birimi Kelvin (K)'dir.
- ➡️ 3. Adım: Öğrencinin Yanılgısını Analiz Et: Öğrenci, sıcaklığın bir aletle (termometre) ölçülmesini veya enerji (ısı) ile ilişkili olmasını, onun türetilmiş olduğu kanısına varmıştır. Oysa bu ilişki, tanımını değiştirmez. Örneğin, uzunluk da bir cetvelle ölçülür ama temel niceliktir.
✅ Sonuç: Öğrencinin düşüncesi yanlıştır. Sıcaklık, başka niceliklere bağlı olarak tanımlanmayan bir temel niceliktir. Enerji ile olan ilişkisi (ısı enerjisi), onu türetilmiş yapmaz, sadece fiziksel olaylar arasında bir bağlantı olduğunu gösterir.