Soru:
"Gel -----, hemen gidelim." cümlesindeki boşluğa, "ivermek" yardımcı fiili ile oluşturulacak birleşik fiil aşağıdakilerden hangisidir? (Fiil kökü: "gel-")
- A) geliver
- B) gelive
- C) geliverme
- D) gel de ver
Çözüm:
💡 "ivermek" yardımcı fiili, emir kipinde de kullanılabilir. Fiil kökü veya gövdesine eklenir ve bitişik yazılır.
- ➡️ Fiilimiz "gel-" dir. Ünsüzle bittiği için "-ivermek" eki, ünsüz uyumuna uygun olarak "-iver-" şeklini alır.
- ➡️ Emir kipi 2. tekil şahıs çekimi için, fiil köküne doğrudan "-iver" eklenir. Yani: gel + iver = geliver
- ➡️ A) "geliver" → Doğru yazımdır. "Gel hemen" anlamında kullanılır.
- ➡️ B) "gelive" → Bu ek Türkçede yoktur, yanlıştır.
- ➡️ C) "geliverme" → Bu, olumsuz emir anlamı taşır ("geliverme" = gelme). Soru cümlesinin anlamıyla ("Gel -----, hemen gidelim") çelişir.
- ➡️ D) "gel de ver" → Bu, iki ayrı fiildir ve "ivermek" ile ilgisi yoktur.
✅ Cümlenin anlamına ve "ivermek" birleşik fiilinin yazım kuralına uygun tek seçenek A seçeneğidir ("geliver").