Soru:
"O kadar yorgundum ki, koltuğa oturur oturmaz uyu -----." cümlesinde boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse, "ivermek" ile yapılan birleşik fiil yanlış yazılmış olur?
- A) kaldım
- B) kaldıverdim
- C) kaldı verdim
- D) uyuyuverdim
Çözüm:
💡 "ivermek" yardımcı fiili, "çabukluk, beklenmezlik, önemsemezlik" anlamı katar ve kendinden önce gelen fiile daima bitişik yazılır.
- ➡️ Fiilimiz "uyu-" dur. Buna "-ıvermek" eklenecektir.
- ➡️ A) "kaldım" sadece basit fiildir, "ivermek" ile ilgisi yoktur.
- ➡️ B) "kaldıverdim" yazılışı doğrudur. "kal-" fiili + "-ıverdi" + şahıs eki "-m" bitişik yazılmıştır.
- ➡️ C) "kaldı verdim" yazılışı yanlıştır! Çünkü "ivermek" yardımcı fiili ayrı yazılmamalıdır. Doğrusu "kaldıverdim" şeklinde bitişik yazılmalıdır.
- ➡️ D) "uyuyuverdim" yazılışı doğrudur. "uyu-" fiili, ünsüzle biten bir fiil olmadığı için araya kaynaştırma harfi "y" girmiş ve "-uverdim" şeklinde birleşik yazılmıştır.
✅ Soru, hangisinin yanlış olduğunu sorduğu için doğru cevap, "ivermek"in ayrı yazıldığı C seçeneğidir.
