Kurallı birleşik fiillerin yazımı (ebilmek, ivermek)

Örnek 02 / 12
Soru:

"Gel-(ebilmek)" ve "oku-(ivermek)" fiillerini kullanarak birer cümle yazınız ve bu birleşik fiillerin doğru yazılışlarını gösteriniz.

Çözüm:

💡 Bu tür fiilleri birleştirirken fiil kökü ile yardımcı eylem arasına gelen ses olaylarına dikkat etmeliyiz.

  • ➡️ Gel-(ebilmek): "Gel-" fiili ünsüz (l) ile bittiği için yardımcı eylem doğrudan eklenir. Araya kaynaştırma harfi girmez. Cümle: "Toplantıya zamanında gelebilirim." ✅ Yazım doğru.
  • ➡️ Oku-(ivermek): "Oku-" fiili ünlü (u) ile bittiği için yardımcı eylem eklenirken araya "y" kaynaştırma harfi girer. Ayrıca, "oku-" fiilinin sonundaki "u" ünlüsü düşer. Cümle: "Şu mektubu bir okuyuver, çok uzun değil." ❌ Bu yazım yanlıştır. Doğrusu, ünlü düştüğü için "okuyver" şeklinde olmalıdır. Cümle: "Şu mektubu bir okuyuver." değil, "okuyver".

Sonuç: "Gelebilirim" (Doğru) ve "Okuyuver" (Yanlış) → Doğrusu: "Okuyver"

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12