Soru:
Aşağıdaki cümlede yer alan birleşik fiillerden hangisinin yazımı doğru, hangisinin yazımı yanlıştır? Yanlış olanı düzeltiniz.
"Bu ağır çantayı tek başıma taşıyabileceğimi sanmıyorum, belki sen de taşıyıverirsin."
Çözüm:
💡 Bu cümlede iki farklı kurallı birleşik fiil bulunmaktadır. Bunları adım adım inceleyelim:
- ➡️ Birinci fiil: "taşıyabileceğimi". Bu fiil, "taşı-" eylemine -ebilmek yardımcı eyleminin eklenmesiyle oluşmuştur. Ünlü ile biten bir fiile geldiği için araya "y" kaynaştırma harfi girer ve bitişik yazılır. Yazımı doğrudur.
- ➡️ İkinci fiil: "taşıyıverirsin". Bu fiil, "taşı-" eylemine -ivermek yardımcı eyleminin eklenmesiyle oluşmuştur. Ünlü ile biten bir fiile geldiği için araya "y" kaynaştırma harfi girer ve bitişik yazılır. Ancak burada "taşı-y-ı-ver-" şeklinde bir yazım vardır. Doğrusu, kaynaştırma harfinden sonra gelen ünlünün düşmesi ve "taşı-y-ver-" şeklinde yazılmasıdır. Bu nedenle yazımı yanlıştır.
✅ Doğru Yazım: "taşıyabileceğimi" (Doğru) ve "taşıyıverirsin" (Yanlış) → Doğrusu: "taşıyıverirsin" değil, "taşıyıverirsin" şeklinde olmalıydı. Aslında ünlü düşmesi olduğu için doğru yazım "taşıyverirsin" şeklindedir.
