Soru:
Aşağıdaki tabloda sanatsal ve öğretici metinlere ait bazı özellikler karışık olarak verilmiştir. Bu özellikleri doğru bir şekilde eşleştiriniz.
| # | Özellik | Tür |
|---|
| 1 | Gerçeklikle sınırlı değildir, kurmacadır. | ? |
| 2 | Dil göndergesel işlevde kullanılır. | ? |
| 3 | Üslup kaygısı ön plandadır, söz sanatları kullanılır. | ? |
| 4 | Nesnellik esastır. | ? |
Çözüm:
💡 Tabloyu doğru doldurmak için iki türün temel farklarını netleştirmeliyiz.
- ➡️ Adım 1 - Gerçeklik & Kurmaca: Sanatsal metinler yazarın hayal gücüyle oluşturulur, gerçekliği olduğu gibi yansıtmak zorunda değildir. Öğretici metinler ise gerçek bilgiye dayanır. Dolayısıyla, "Gerçeklikle sınırlı değildir, kurmacadır." (1) özelliği Sanatsal Metin'e aittir.
- ➡️ Adım 2 - Dilin İşlevi: Öğretici metinlerde dil, doğrudan bilgiyi iletmek için kullanılır; bu işlev "göndergesel işlev"dir. Bu nedenle, "Dil göndergesel işlevde kullanılır." (2) özelliği Öğretici Metin'e aittir.
- ➡️ Adım 3 - Üslup & Sanat: Sanatsal metinlerde anlatım güzelliği, sözcüklerin çağrışım gücü ve söz sanatları çok önemlidir. Bu yüzden, "Üslup kaygısı ön plandadır, söz sanatları kullanılır." (3) özelliği Sanatsal Metin'e aittir.
- ➡️ Adım 4 - Nesnellik & Öznellik: Öğretici metinler kişisel yorumlardan uzak, tarafsız ve nesnel bir dil kullanır. Sanatsal metinler ise özneldir. Bu sebeple, "Nesnellik esastır." (4) özelliği Öğretici Metin'e aittir.
✅ Sonuç: Tablonun doğru hali şöyledir:
1 -> Sanatsal Metin
2 -> Öğretici Metin
3 -> Sanatsal Metin
4 -> Öğretici Metin
