Soru:
"Makale" ve "Hikâye" türlerini, sanatsal ve öğretici metinler bağlamında karşılaştırarak aralarındaki en az iki farkı yazınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, iki somut edebi tür üzerinden genel kavramları açıklamamızı istiyor. Makale öğretici, hikâye ise sanatsal metin türüdür.
- ➡️ Fark 1 - Amaç:
- Makale (Öğretici Metin): Temel amacı, okuyucuya bir konu hakkında bilgi vermek, bir düşünceyi kanıtlarıyla ortaya koymak veya bir tezi savunmaktır. Örneğin, "Küresel Isılmanın Ekonomiye Etkileri" başlıklı bir makale bize bu konudaki verileri ve analizleri sunar.
- Hikâye (Sanatsal Metin): Temel amacı, okuyucuyu eğlendirmek, estetik bir zevk vermek, onun duygu ve hayal dünyasına hitap etmektir. Gerçek veya kurgusal bir olayı, insana özgü bir duyguyu sanatlı bir dille anlatır.
- ➡️ Fark 2 - Anlatım Biçimi ve Dil:
- Makale (Öğretici Metin): Anlatım nesnel, açık ve resmidir. Dil, doğrudan iletişim ve bilgi aktarımı için kullanılır (göndergesel işlev). Cümleler genellikle yalın ve anlaşılırdır. Söz sanatlarına nadiren başvurulur.
- Hikâye (Sanatsal Metin): Anlatım öznel ve sanatlıdır. Dil, sanatsal (şiirsel) işlevde kullanılır. Betimlemeler, benzetmeler, kişileştirmeler gibi söz sanatlarıyla zenginleştirilir. Anlatım, okuyucuda duygu uyandıracak şekilde kurgulanır.
✅ Sonuç: Makale (öğretici) ile Hikâye (sanatsal) arasındaki iki temel fark şunlardır:
1. Amaç: Makale bilgi vermeyi, hikâye estetik haz ve duygu uyandırmayı hedefler.
2. Anlatım ve Dil: Makale nesnel ve sade bir dil kullanırken, hikâye öznel ve sanatlı bir dil kullanır.
