Soru:
"Bir metnin sonunda okuyucunun 'Ah, evet, şimdi nasıl yapılacağını anladım!' demesi" ile "'Vay canına, bu karakterin hissettiklerini gerçekten anladım!' demesi" arasındaki temel fark, bize bu metinlerin türleri hakkında ne söyler? Her iki durumu da karşılayan metin türlerini belirleyiniz.
Çözüm:
💡 Bu soru, metinlerin okuyucu üzerinde bıraktığı etki üzerinden bir ayrım yapmamızı istiyor.
- ➡️ 1. Adım - İlk İfadeyi Analiz Et: "Ah, evet, şimdi nasıl yapılacağını anladım!" ifadesi, okuyucunun pratik, somut ve uygulanabilir bir bilgi edindiğini gösterir. Bu, zihinsel bir süreçtir ve okuyucunun bir işi yapabilme becerisi kazandığını ifade eder.
- ➡️ 2. Adım - İkinci İfadeyi Analiz Et: "'Vay canına, bu karakterin hissettiklerini gerçekten anladım!" ifadesi ise okuyucunun duygusal ve empatik bir deneyim yaşadığını gösterir. Bu, okuyucunun kendisini bir karakterin yerine koyduğu, onunla özdeşim kurduğu içsel bir süreçtir.
- ➡️ 3. Adım - Metin Türleriyle Eşleştir:
- İlk etkiyi (nasıl yapılır) yaratan metinler: Öğretici metinlerdir. Bunlara kullanım kılavuzu, yemek tarifi, ders kitabı, makale örnek verilebilir.
- İkinci etkiyi (empati kurma) yaratan metinler: Sanatsal metinlerdir. Bunlara roman, öykü, şiir, tiyatro örnek verilebilir.
✅ Sonuç: Bir metin okuyucuya bilgi ve beceri kazandırıyorsa öğretici, duygu ve empati deneyimi yaşatıyorsa sanatsal metindir.