Soru:
Bir Y elementinin ilk dört iyonlaşma enerjisi (kJ/mol) sırasıyla; 900, 1760, 14850, 21000 şeklindedir. Buna göre Y elementi için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
- A) 3A grubu elementidir.
- B) 2. periyot elementidir.
- C) 1A grubu elementidir.
- D) 4. iyonlaşma enerjisi 1.'den küçüktür.
- E) Son katmanında 3 elektron bulundurur.
Çözüm:
💡 Yine kritik noktamız, iyonlaşma enerjisindeki en büyük sıçramayı tespit etmek.
- ➡️ Verileri inceleyelim: 900 → 1760 (yaklaşık 2 kat artış) → 14850 (çok büyük, yaklaşık 8.5 kat artış) → 21000.
- ➡️ En büyük sıçrama İE₂'den İE₃'e geçerken olmuştur. Bu, elementin 2 değerlik elektronu olduğu anlamına gelir. İlk iki elektronu koparırsak, geriye kararlı bir elektron dizilişi kalır. 3. elektronu koparmak ise iç kabuktan olduğu için çok daha zordur.
- ➡️ Seçeneklere bakalım:
- A) 3A grubu elementidir. ❌ Yanlış. 3A grubunun 3 değerlik elektronu vardır ve büyük sıçrama 3. iyonlaşmadan sonra olurdu.
- B) 2. periyot elementidir. ❌ Verilerden periyodu hakkında kesin bir şey söyleyemeyiz.
- C) 1A grubu elementidir. ❌ 1A grubunun 1 değerlik elektronu vardır, büyük sıçrama 1. iyonlaşmadan sonra olurdu.
- D) 4. iyonlaşma enerjisi 1.'den küçüktür. ❌ İE her zaman artar, küçülmez. Burada 21000 > 900'dür.
- E) Son katmanında 3 elektron bulundurur. ❌ 3 elektronu olsaydı büyük sıçrama 3. iyonlaşmadan sonra olurdu, biz 2.'den sonra gördük.
- ➡️ Doğru cevap listede yok gibi görünüyor. Ancak mantığımızı takip edersek, elementin 2 değerlik elektronu olduğu sonucuna varırız. Bu da onu 2A grubu yapar. Soruda bu seçenek olmadığı için, verilenler arasında doğru bir ifade bulunmamaktadır. Ancak sorunun amacı, büyük sıçramanın 2. iyonlaşmadan sonra olduğunu ve bunun 2 değerlik elektronu işaret ettiğini görmektir.
✅ Sorunun mantığı gereği, elementin 2 değerlik elektronu vardır ve bu nedenle seçeneklerdeki hiçbir ifade doğru değildir. (Ancak bu bir test sorusu olsaydı, "2A grubundandır" şıkkı doğru olurdu.)
