Soru:
X elementinin birinci ve ikinci iyonlaşma enerjileri sırasıyla \( I_1 = 900 \text{ kJ/mol} \) ve \( I_2 = 1750 \text{ kJ/mol} \) olarak ölçülmüştür. Buna göre X elementi için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur?
- A) 2A grubu elementidir.
- B) 3. periyotta bulunur.
- C) Değerlik elektron sayısı 1'dir.
- D) Ametaldir.
Çözüm:
💡 İyonlaşma enerjilerindeki sıçrama, bir elektronun kararlı bir yörüngeden koparılmasının zorluğunu gösterir.
- ➡️ 1. Adım: İkinci iyonlaşma enerjisi (\(I_2\)), birincinin (\(I_1\)) neredeyse iki katıdır (\(1750 / 900 ≈ 1.94\)). Bu, çok büyük bir artıştır.
- ➡️ 2. Adım: \(I_2\)'nin \(I_1\)'den çok daha büyük olması, ilk elektronun koparılmasının nispeten kolay, ancak ikinci elektronun çok daha zor olduğunu gösterir. Bu durum, elementin tek bir değerlik elektronuna sahip olduğunu ve ilk elektronu kaybettikten sonra kararlı bir yapıya (soy gaz düzenine) ulaştığını düşündürür.
- ➡️ 3. Adım: Seçenekleri inceleyelim. 2A grubunda \(I_2\)'de sıçrama olmaz, \(I_3\)'te olur. Periyot veya ametal olup olmaması kesin değildir. Ancak, \(I_2\)'deki bu büyük sıçrama, elementin sadece 1 değerlik elektronu olduğunu kesin olarak gösterir.
✅ Sonuç: X elementinin değerlik elektron sayısı 1'dir (C seçeneği).
