Soru:
Bir öğrenci, aşağıdaki levha hareketlerini ve bu hareketlerin yeryüzü şekilleri üzerindeki etkilerini eşleştirmeye çalışmaktadır. Eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
- A) Uzaklaşan Levha Sınırı - Okyanus Ortası Sırt
- B) Yakınlaşan Levha Sınırı (Okyanusal - Kıtasal) - Volkanik Ada Yayı
- C) Yakınlaşan Levha Sınırı (Kıtasal - Kıtasal) - Kıvrım Dağları
- D) Yanal (Transform) Levha Sınırı - Derin Deniz Çukuru
Çözüm:
💡 Bu soruda, her bir levha sınırı tipinin en karakteristik yeryüzü şekli ile eşleşip eşleşmediğini kontrol etmeliyiz.
- ➡️ A Seçeneği: Uzaklaşan levha sınırlarında magmanın yükselmesiyle okyanus ortası sırtlar oluşur. Bu eşleşme doğru.
- ➡️ B Seçeneği: Okyanusal bir levha, kıtasal bir levhanın altına daldığında, yüzeyde bir volkanik ada yayı oluşur. Bu eşleşme doğru.
- ➡️ C Seçeneği: İki kıtasal levha çarpıştığında, yoğunlukları benzer olduğu için batmazlar ve yan basınçla kıvrılarak yükselirler (Himalayalar gibi). Bu eşleşme doğru.
- ➡️ D Seçeneği: Yanal (transform) levha sınırlarında levhalar birbirini sıyırarak hareket eder. Burada büyük ölçekli volkanizma veya dağ oluşumu görülmez, daha çok depremler ve fay hatları (San Andreas Fayı gibi) oluşur. Derin deniz çukurları ise yakınlaşan levha sınırlarında oluşur. Bu eşleşme yanlıştır.
✅ Yanlış eşleştirme D seçeneğinde yapılmıştır.
