Soru:
Tanzimat Fermanı'nın aşağıdaki maddelerinden hangisi, kanun üstünlüğü ilkesini en doğrudan ve açık bir şekilde ifade etmektedir?
- A) Herkesin mal ve mülküne sahip olması, bunu miras bırakabilmesi
- B) Rüşvet ve iltimasın kaldırılması
- C) Asker alma işlemlerinin düzene konulması
- D) Can, mal, ırz ve namus güvenliğinin sağlanması
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için her bir seçeneği, "kanunun herkes için geçerli olması ve kimsenin kanun önünde ayrıcalıklı olmaması" ilkesi açısından değerlendirmeliyiz.
- ➡️ A Seçeneği: Mülkiyet hakkı ve miras düzenlemesidir. Bireysel bir hakkı tanımlar, ancak doğrudan kanun üstünlüğünü vurgulamaz.
- ➡️ B Seçeneği: Rüşvet ve iltimasın kaldırılması, yöneticilerin keyfi davranışlarını engelleyerek, herkesin kanun önünde eşit muamele görmesi anlamına gelir. Bu, kanun üstünlüğünün temel bir gereğidir.
- ➡️ C Seçeneği: Askerlik işlemlerinin düzenlenmesi, daha çok askeri ve idari bir reformdur.
- ➡️ D Seçeneği: Temel hak ve güvenliklerin teminat altına alınmasıdır. Bu, kanun üstünlüğünün bir sonucudur, ancak ilkenin kendisinin doğrudan ifadesi değildir.
✅ En doğrudan ve açık ifade, yargıda ve idarede eşitliği sağlayan B Seçeneği'dir.