Soru:
Aşağıdaki senaryolardan hangisi, Köhler'in tanımladığı "Kavrayış Yoluyla Öğrenme"ye en az uygun örnektir?
- A) Bir çocuğun, legolarla oynarken farklı parçaları birleştirerek daha önce yapmadığı bir robot modeli oluşturması.
- B) Bir satranç oyuncusunun, rakibinin kurduğu tuzağı birkaç hamle sonrasını analiz ederek aniden fark etmesi ve kaçış hamlesi bulması.
- C) Bir kişinin, İngilizce "teach" fiilinin geçmiş zamanının "taught" olduğunu ezberlemesi.
- D) Mimarın, projesindeki bir taşıyıcı sistem sorununa, duş alırken aniden bir çözüm bulması.
- E) Bir tamircinin, arızalı bir cihazdaki tüm parçaları tek tek kontrol ettikten sonra, sorunun iki parça arasındaki bağlantıdan kaynaklandığını aniden anlaması.
Çözüm:
💡 Kavrayış yoluyla öğrenmenin temel özelliklerini hatırlayalım: Problemin çözümüne yönelik ani bir anlayış, içgörü, parçaların bir anda anlamlı bir bütün haline gelmesi. Şimdi seçenekleri bu kritere göre değerlendirelim.
- ➡️ A Seçeneği: Legolarla yeni bir model yapmak, parçaları farklı şekillerde birleştirerek yeni bir bütün oluşturmaktır. Bu bir içgörü içerebilir.
- ➡️ B Seçeneği: Satrançta ani bir hamle keşfi, tahtadaki parçaların konumlarının ve gelecek hamlelerin bir bütün olarak kavranmasıdır. Klasik bir kavrayış örneğidir.
- ➡️ C Seçeneği: Bir dilbilgisi kuralının veya istisnanın ezberlenmesi, herhangi bir ani kavrayış, problem çözme veya parça-bütün ilişkisi gerektirmez. Bu, ezber yoluyla öğrenmedir.
- ➡️ D Seçeneği: "Aha!" (Buldum!) anı yaşanması, çözümün beklenmedik bir anda ve ani olarak gelmesi, kavrayış öğrenmesinin tipik özelliğidir.
- ➡️ E Seçeneği: Tüm parçaları kontrol ettikten sonra sorunun kaynağını aniden anlamak, parçalardan bir bütünsel çözüme ulaşmaktır.
✅ Görüldüğü gibi, A, B, D ve E seçeneklerinde bir problem ve bu probleme yönelik ani bir kavrayış vardır. C seçeneği ise salt ezbere dayalıdır ve kavrayış yoluyla öğrenmeye en az uygun olandır. Cevap C'dir.
