Soru:
Bir besin içeriği tablosunda, 10 gram karbonhidratın 2 gramını "şeker" olarak belirten bir yoğurt paketi görüyorsunuz. Bu "şeker" genellikle sütte doğal olarak bulunan laktozdur. Laktozun insan vücudunda sindirimi için gerekli olan enzimin adı nedir? Bu enzimin görevi, laktozu hangi monomerlere hidroliz eder? Eğer bu enzim yeterli miktarda üretilemezse ne gibi bir durum ortaya çıkar?
Çözüm:
💡 Disakkaritlerin sindirimi, ince bağırsakta bulunan ve onları monomerlerine ayıran özel enzimler tarafından gerçekleştirilir.
- ➡️ Laktozun sindirimi için gerekli olan enzim laktaz'dır. Laktaz enzimi ince bağırsak hücrelerinin (enterosit) fırçamsı kenar zarında bulunur.
- ➡️ Laktaz enziminin görevi, laktoz molekülündeki β-(1→4) glikozit bağını hidroliz ederek laktozu yapıtaşları olan bir galaktoz ve bir glikoz monomerine ayırmaktır. Tepkime: \( Laktoz + H_2O \xrightarrow{Laktaz} Galaktoz + Glikoz \)
- ➡️ Eğer bir bireyde yeterli miktarda laktaz enzimi üretilmezse, bu duruma laktoz intoleransı denir. Sindirilemeyen laktoz, ince bağırsaktan kalın bağırsağa geçer. Burada bağırsak bakterileri tarafından fermente edilir ve gaz, şişkinlik, karın ağrısı ve ishal gibi semptomlara neden olur.
✅ Sonuç: Gerekli enzim laktaz'dır. Görevi laktozu galaktoz ve glikoza parçalamaktır. Enzim yetersizliğinde ise laktoz intoleransı ortaya çıkar.