Soru:
Tanzimat Fermanı (1839) ve Islahat Fermanı (1856) arasındaki en temel farklardan biri, fermanların hangi dış güçlerin etkisiyle ve hangi uluslararası ortamda ilan edildiğidir. Bu bağlamı açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için her iki fermanın ilan edildiği tarihsel arka planı ve uluslararası ilişkileri düşünmeliyiz.
- ➡️ Tanzimat Fermanı (1839): Temel olarak Osmanlı Devleti'nin iç dinamikleri ve modernleşme çabaları sonucu ilan edilmiştir. Dış etkiler olsa da, asıl motivasyon merkezi otoriteyi güçlendirmek ve devleti kurtarmaktır.
- ➡️ Islahat Fermanı (1856): Doğrudan dış baskı, özellikle de Kırım Savaşı'nın sona ermesi ve Paris Antlaşması görüşmeleri sırasında, Batılı devletlerin (özellikle Fransa ve İngiltere) baskısıyla ilan edilmiştir. Osmanlı, Avrupa'nın desteğini almak ve "Avrupa konserine" dahil olmak için bu fermana imza atmak zorunda kalmıştır.
✅ Sonuç olarak, Tanzimat iç kaynaklı bir reform iken, Islahat Fermanı dış baskıların doğrudan bir ürünüdür. Bu, iki ferman arasındaki en kritik farklardan biridir.
