Soru:
Tanzimat Fermanı (1839) ve Islahat Fermanı (1856) arasındaki temel hedef kitle ve uluslararası bağlam farklarını yazınız.
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için her iki fermanın hangi şartlarda ve kime hitaben ilan edildiğini düşünmeliyiz.
- ➡️ İlk Adım - Tanzimat Fermanı: Tanzimat Fermanı, daha çok Osmanlı tebaasını (Müslüman ve gayrimüslim tüm halkı) modernleştirmek ve merkezi otoriteyi güçlendirmek amacıyla, büyük ölçüde iç dinamiklerle ilan edilmiştir.
- ➡️ İkinci Adım - Islahat Fermanı: Islahat Fermanı ise, özellikle gayrimüslimlerin haklarını genişletmeyi hedeflemiş ve bu, dış baskılar (özellikle Kırım Savaşı sonrasında Paris Antlaşması görüşmeleri) neticesinde olmuştur. Temel hedef, Avrupa devletlerine Osmanlı'nın "hasta adam" olmadığını kanıtlamaktı.
✅ Sonuç: Tanzimat Fermanı'nın hedef kitlesi daha geniş (tüm tebaa) ve bağlamı daha içe dönükken; Islahat Fermanı'nın hedef kitlesi daha çok gayrimüslimler ve bağlamı dış baskılara (uluslararası diplomasiye) dayalıdır.