Kuvvetin şekil değiştirici etkisi

Bir lastiğe uygulanan kuvvet (\(F\)) ile lastiğin uzama miktarı (\(x\)) arasındaki ilişki aşağıdaki tabloda verilmiştir. Lastik bir esnek yay gibi davranmakta mıdır? Nedenini açıklayınız.

💡 Bir cismin esnek bir yay gibi davranması için, uygulanan kuvvet ile uzama miktarının doğru orantılı olması gerekir. Yani \( F / x \) oranı (yay sabiti) her noktada aynı olmalıdır.

• ➡️ 1. Adım: Her Bir Nokta İçin F/x Oranını Hesaplayalım
  İlk nokta: \( F/x = 5 / 4 = 1.25 \) N/cm
  İkinci nokta: \( F/x = 10 / 10 = 1.00 \) N/cm
  Üçüncü nokta: \( F/x = 15 / 18 ≈ 0.83 \) N/cm
  Dördüncü nokta: \( F/x = 20 / 28 ≈ 0.71 \) N/cm
• ➡️ 2. Adım: Oranları Karşılaştıralım
  Görüldüğü gibi, F/x oranları sabit değildir. Kuvvet arttıkça bu oran sürekli değişmekte (azalmakta)dır.

✅ Sonuç: Lastik esnek bir yay gibi davranmamaktadır. Çünkü kuvvet ile uzama arasında sabit bir oran (doğru orantı) yoktur. Bu, lastiğin esneklik sınırının aşıldığını veya farklı malzeme özelliklerine sahip olduğunu gösterir.