Soru:
"İşler yoluna girdi." cümlesindeki altı çizili söz öbeği için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
- A) Mecaz anlam taşır.
- B) En az iki sözcükten oluşur.
- C) Sözcüklerin yeri değiştirilebilir.
- D) Kalıplaşmış bir ifadedir.
Çözüm:
💡 Bu soruda, bir deyimin temel özelliklerini bilmek ve verilen ifadeyi bu özelliklere göre test etmek gerekir.
- ➡️ 1. Adım - İfadeyi Tanımla: "İşler yoluna girdi" ifadesi, sorunların çözüldüğü, düzenin sağlandığı anlamına gelen bir deyimdir.
- ➡️ 2. Adım - Seçenekleri Tek Tek İncele:
- ✅ A) Doğrudur. "Yol" kelimesi burada gerçek bir caddeyi değil, "düzen, çözüm" anlamını mecazi olarak ifade eder.
- ✅ B) Doğrudur. "Yoluna" ve "girdi" sözcüklerinden oluşan bir söz öbeğidir.
- ❌ C) Yanlıştır. Deyimler kalıplaşmıştır. "Girdi işler yoluna" veya "Yoluna işler girdi" şeklinde söylenemez. Anlam bozulur veya kaybolur. Bu, onun kalıplaşmış olduğunun en önemli kanıtıdır.
- ✅ D) Doğrudur. Sözcükler değiştirilemediği ve toplum tarafından aynı şekilde kullanıldığı için kalıplaşmıştır.
✅ Sonuç: Söylenemeyecek olan ifade C seçeneğidir. Bu da deyimlerin kalıplaşmış yapısını doğrular.
