Soru:
"Kulak asmamak" deyimi ile ilgili aşağıdaki önermelerden hangisi, bu söz öbeğinin kalıplaşmış olduğunu gösterir?
- A) Önemsememek, dikkate almamak anlamına gelir.
- B) "Kulak vermemek" veya "kulak ardı etmek" şeklinde de kullanılabilir.
- C) "Kulağına asmamak" veya "kulağını asmamak" şeklinde söylenemez.
- D) Bir kişiye veya söze karşı kayıtsız kalmayı ifade eder.
Çözüm:
💡 Bir deyimin kalıplaşmış olduğu, onun sözcüklerinin ve dizilişinin değiştirilemez olmasıyla anlaşılır.
- ➡️ A Seçeneği: Sadece deyimin anlamını verir. Kalıplaşma hakkında bilgi vermez.
- ➡️ B Seçeneği: Yanlış bir bilgidir. "Kulak asmamak", "kulak vermemek" veya "kulak ardı etmek"ten farklı bir anlam ve kalıptır. Birbiri yerine kullanılamazlar. Bu, kalıplaşmayı değil, karışıklığı gösterir.
- ➡️ C Seçeneği: Doğrudan deyimin kalıbının bozulamayacağını ("kulağına asmamak" denilemeyeceğini) söylüyor. Bu, kalıplaşmanın en temel göstergesidir.
- ➡️ D Seçeneği: Yine deyimin anlamını ve kullanım alanını açıklar, ancak kalıplaşmış yapısını kanıtlamaz.
✅ C seçeneği, deyimin sözcük sırasının ve çekiminin değiştirilemeyeceğini belirterek onun kalıplaşmış olduğunu kanıtlar.
