Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisi yapısına göre diğerlerinden farklıdır?
- A) Hava kararmadan önce eve varmamız gerekiyor.
- B) Soruyu çözdü ve hemen defterine yazdı.
- C) Yağmur yağarsa maç iptal olacakmış.
- D) Annesi onu çağırdığı için dışarı çıkamadı.
Çözüm:
💡 Bu soruda cümlelerin yapılarına (basit, birleşik, sıralı, bağlı) göre türlerini belirlemeliyiz.
- ➡️ A seçeneği: "Hava kararmadan önce" bir yan cümlecik (zarf-fiil grubu) içeriyor. Tek bir yargı var ("varmamız gerekiyor") ama yan cümlecik olduğu için birleşik cümle.
- ➡️ B seçeneği: "Soruyu çözdü" ve "defterine yazdı" şeklinde iki ayrı yargı "ve" bağlacıyla bağlanmış. Bu nedenle bağlı cümle.
- ➡️ C seçeneği: "Yağmur yağarsa" bir şart eki (-sa, -se) almış yan cümleciktir. Tek bir yargı var ("maç iptal olacakmış") ama yan cümlecik olduğu için birleşik cümle.
- ➡️ D seçeneği: "Annesi onu çağırdığı için" bir yan cümlecik (isim-fiil grubu) içeriyor. Tek bir yargı var ("dışarı çıkamadı") ama yan cümlecik olduğu için birleşik cümle.
✅ Görüldüğü gibi A, C ve D seçenekleri birleşik cümle iken, B seçeneği bağlı cümledir. Bu nedenle yapısı farklı olan B seçeneğidir.
