Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemin gerçekleşmesi bir koşula (şarta) bağlanmıştır?
- A) Sınavdan yüksek not almak için çok çalışıyorum.
- B) Yağmur yağarsa pikniğe gitmeyeceğiz.
- C) Annem gelince yemek yiyeceğiz.
- D) Sinemaya gitmeden önce bilet almalıyız.
Çözüm:
💡 Koşul (şart) cümlelerinde, bir eylemin olması başka bir durumun gerçekleşmesine bağlıdır. Bu bağlantı genellikle "-se, -sa" (ise) ekleri veya "şayet, eğer" gibi sözcüklerle kurulur. Ancak "-ince" ve "-dikçe" gibi zarflar genellikle zaman anlamı taşır.
- ➡️ A seçeneği: "çalışıyorum" eyleminin amacı belirtilmiştir ("için"). Bu bir amaç cümlesidir.
- ➡️ B seçeneği: "gitmeyeceğiz" ana eylemi, "yağmur yağarsa" koşuluna bağlanmıştır. "-se, -sa" eki koşul anlamı katmıştır. Bu bir koşul cümlesidir.
- ➡️ C seçeneği: "yiyeceğiz" eylemi, "annem gelince" zaman ifadesine bağlıdır. Bu bir zaman cümlesidir.
- ➡️ D seçeneği: "almalıyız" eylemi, "gitmeden önce" zaman ifadesine bağlıdır. Bu da bir zaman cümlesidir.
✅ Eylemin gerçekleşmesi bir koşula bağlanan cümle B seçeneğidir.