Soru:
Tarihçi Ali, Osmanlı İmparatorluğu'nun yükselme dönemine ait bir araştırma yapmaktadır. Bu araştırmada, dönemin padişahlarının seferlerini ve devlet yönetimini anlamak için aşağıdaki kaynaklardan hangilerini birinci el kaynak olarak kullanması en uygun olur?
- A) Günümüzde yazılmış bir Osmanlı Tarihi kitabı
- B) O dönemde tutulmuş olan maliye defterleri ve padişah fermanları
- C) Dönemi anlatan bir belgesel film
- D) Konuyla ilgili bir internet ansiklopedisi makalesi
Çözüm:
💡 Bu soru, tarih biliminde kaynak türlerini ve özellikle birinci el kaynakların ne olduğunu anlamamızı istiyor. Adım adım ilerleyelim:
- ➡️ Birinci el kaynak, olayın geçtiği dönemden kalan, doğrudan tanık olan veya olayı yaşayan kişiler tarafından oluşturulmuş belgelerdir.
- ➡️ Seçenekleri inceleyelim:
- A) Günümüzde yazılmış bir kitap, ikinci el kaynaktır. Olayı sonradan yorumlar.
- B) O dönemde tutulmuş defterler ve fermanlar, olayın çağdaşıdır ve doğrudan kanıt niteliği taşır. Bu, birinci el kaynaktır.
- C) Belgesel film, genellikle ikinci el kaynaklardan derlenmiş, yorum içeren bir eserdir.
- D) İnternet ansiklopedisi, derlenmiş bilgileri sunar ve güvenilirliği değişkenlik gösterebilir; ikinci el kaynaktır.
✅ Sonuç olarak, en uygun birinci el kaynak B seçeneğidir.
