Soru:
Bir jeolog, bir bölgede ince taneli, yapraklar halinde kolayca ayrılabilen (dilimlenebilen), killi bir kayaç tespit ediyor. Bu kayaç, genellikle deniz ve göl tabanlarında ince tanelerin birikmesiyle oluşur.
Jeolog'un incelediği bu kayaç, aşağıdakilerden hangisi olabilir?
- A) Kumtaşı
- B) Çakıltaşı
- C) Şeyl (Kiltaşı)
- D) Jips (Alçıtaşı)
Çözüm:
💡 Soruda kayaç için verilen önemli ipuçlarını analiz edelim:
- ➡️ İnce Taneli: Bu özellik, taneleri iri olan konglomera ve çakıltaşını (B) elememizi sağlar.
- ➡️ Killi Yapı: Kayaç killi ise, adı genellikle "kiltaşı" olarak da bilinen Şeyl ile ilişkilidir. Kumtaşı (A) ise kum tanelerinden oluşur.
- ➡️ Yapraklar Halinde Ayrılabilme (Dilimlenme): Bu, Şeyl'in en karakteristik özelliklerinden biridir. İnce tabakalar halinde kolayca ayrılır.
- ➡️ Oluşum Yeri: Deniz ve göl tabanlarında ince tanelerin birikmesi, kil ve mil boyutundaki malzemeler için tipiktir ve bu da Şeyl'in oluşum sürecine uyar. Jips (D) ise kimyasal tortul bir kayaçtır ve bu şekilde tanımlanmaz.
✅ Verilen tüm özellikler, kayaç türünün Şeyl (Kiltaşı) (C) olduğunu işaret etmektedir.
