Merkezi eğilim ölçüleri nelerdir

Bir firmanın 6 çalışanının maaşları (TL olarak) aşağıdaki gibidir: 4000, 4200, 4200, 4500, 4800, 15000. Bu dağılımın merkezi eğilim ölçülerini hesaplayınız ve yorumlayınız.

💡 Bu veri setinde bir uç değer (aykırı değer) bulunmaktadır (15000 TL). Bu durum merkezi eğilim ölçülerini nasıl etkiler, görelim.

• ➡️ Aritmetik Ortalama: (4000 + 4200 + 4200 + 4500 + 4800 + 15000) / 6 = 36700 / 6 ≈ 6116,67 TL. Uç değer ortalamayı oldukça yukarı çekmiştir.
• ➡️ Medyan (Ortanca): Veriler sıralıdır. 6 veri olduğu için ortadaki iki değerin (3. ve 4. değerler) ortalaması alınır. (4200 + 4500) / 2 = 8700 / 2 = 4350 TL. Medyan, uç değerden etkilenmez.
• ➡️ Mod (Tepe Değer): En sık tekrar eden değer 4200 TL'dir (2 kez tekrar etmiştir).

✅ Sonuç: Bu durum, bir dağılımda uç değerler olduğunda aritmetik ortalamanın yanıltıcı olabileceğini, medyanın ise daha güvenilir bir merkez ölçüsü olduğunu göstermektedir. Maaş dağılımını özetlemek için medyan (4350 TL) veya mod (4200 TL) daha iyi bir fikir verir.