İstatistiksel Araştırma Sorusu Nedir?
İstatistiksel araştırma sorusu, belirli bir grup hakkında toplanacak verilerle cevaplanabilecek bir sorudur. Bu sorular, bir konu hakkında sayısal bilgi toplamamızı ve bu bilgileri analiz ederek sonuçlar çıkarmamızı sağlar.
Tek Nicel Değişken Ne Demektir?
Nicel değişken, sayısal olarak ifade edilebilen ve ölçülebilen verilerdir. "Tek nicel değişken" ise araştırmamızda sadece bir tane sayısal veri toplayacağımız anlamına gelir.
Örnek Nicel Değişkenler:
- Bir öğrencinin boyu (cm)
- Bir sınıfın matematik sınavından aldığı notlar
- Bir ağacın yaşı
- Bir mağazadan bir ayda satılan ürün sayısı
Nasıl Bir Araştırma Sorusu Oluşturulur?
Tek bir nicel değişkene dayalı iyi bir araştırma sorusu oluşturmak için şu adımları izleyebilirsiniz:
- İlgi Alanını Belirle: Hangi konuyu merak ediyorsun? (Okul, spor, doğa, vs.)
- Ölçülebilir Bir Değişken Seç: Bu konuda sayısal olarak neyi ölçebilirsin?
- Hedef Kitleyi Tanımla: Verileri kimden veya nereden toplayacaksın?
- Net Bir Soru Yaz: Tüm bunları birleştirerek cevabı sayısal verilerle bulunabilecek bir soru haline getir.
İyi ve Kötü Soru Örnekleri
İyi Soru Örneği: "Okulumuzdaki 9. sınıf öğrencilerinin boy uzunlukları ortalaması kaç santimetredir?"
- Hedef Kitle: Okulumuzdaki 9. sınıf öğrencileri
- Tek Nicel Değişken: Boy uzunluğu (cm cinsinden)
- Analiz: Ortalama (mean) hesaplanabilir.
Kötü Soru Örneği: "9. sınıf öğrencileri uzun mudur?"
- Bu soru kötüdür çünkü cevabı "Evet" veya "Hayır" gibi subjektif bir ifadedir. "Uzun" kavramı kişiden kişiye değişir. Sayısal veri toplamaya uygun değildir.
Analiz: Sorumuzu Nasıl Cevaplarız?
Oluşturduğumuz soruyu cevaplamak için topladığımız nicel verileri analiz ederiz. Tek bir nicel değişkeni analiz etmenin yaygın yolları:
- Merkezi Eğilim Ölçüleri: Verilerin ortasındaki veya merkezindeki değerleri bulmak.
- Ortalama (Aritmetik Ortalama): Tüm veriler toplanıp veri sayısına bölünür.
- Medyan (Ortanca): Veriler küçükten büyüğe sıralandığında tam ortadaki sayıdır.
- Tepe Değer (Mod): Veri grubunda en çok tekrar eden sayıdır.
Örneğin, "Boy ortalaması kaçtır?" sorusunu cevaplamak için ortalama hesaplarız.