Bir biyolog, sindirim sisteminden izole ettiği bir proteaz enzimini farklı pH değerlerinde test ediyor. Enzimin pH 2.0-3.0 aralığında maksimum aktivite gösterdiğini, pH 6.0 ve üzeri değerlerde ise denatüre olarak aktivitesini tamamen kaybettiğini gözlemliyor.
Bu enzimin, sindirim sisteminin hangi bölümünde doğal olarak görev yapması ve bu enzimin aktivitesi için gerekli olan ortamı sağlayan temel faktör aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ağız – Tükürük bezlerinden salgılanan amilaz
B) Mide – Mide bezlerinden salgılanan hidroklorik asit
C) İnce bağırsak – Pankreastan salgılanan bikarbonat
D) Kalın bağırsak – Bağırsak florası tarafından üretilen gazlar
Merhaba öğrenciler, bu soruyu sindirim sistemi ve enzimler konusundaki bilgilerinizi kullanarak adım adım çözelim.
Öncelikle soruda verilen bilgileri dikkatlice inceleyelim:
- Enzim: Bir proteaz enzimi (proteinleri parçalayan enzim).
- pH Aralığı: pH 2.0-3.0 aralığında maksimum aktivite gösteriyor.
- Denatürasyon: pH 6.0 ve üzerinde denatüre oluyor (yapısı bozuluyor) ve aktivitesini kaybediyor.
Şimdi seçenekleri değerlendirelim:
- A) Ağız – Tükürük bezlerinden salgılanan amilaz: Ağızdaki pH genellikle nötre yakındır (yaklaşık 7). Ayrıca, amilaz karbonhidratları parçalayan bir enzimdir, proteaz değildir. Bu nedenle bu seçenek doğru olamaz.
- B) Mide – Mide bezlerinden salgılanan hidroklorik asit: Mide, hidroklorik asit (HCl) sayesinde oldukça asidik bir ortama sahiptir (pH 1.5-2.5). Bu pH aralığı, soruda bahsedilen proteaz enziminin optimum aktivite gösterdiği pH aralığına çok yakındır. Midede proteinlerin sindirimi başlar. Bu nedenle bu seçenek doğru olabilir.
- C) İnce bağırsak – Pankreastan salgılanan bikarbonat: İnce bağırsak, pankreastan salgılanan bikarbonat sayesinde daha bazik bir ortama sahiptir (pH 7-8). Bu pH, enzimin denatüre olduğu ve aktivitesini kaybettiği pH aralığına yakındır. Bu nedenle bu seçenek doğru olamaz.
- D) Kalın bağırsak – Bağırsak florası tarafından üretilen gazlar: Kalın bağırsaktaki pH, ince bağırsağa göre biraz daha asidik olabilir, ancak yine de proteazın optimum aktivite göstereceği kadar asidik değildir. Ayrıca, bağırsak florasının ürettiği gazların enzimin aktivitesi üzerinde doğrudan bir etkisi yoktur. Bu nedenle bu seçenek doğru olamaz.
Sonuç olarak, enzimin en iyi çalıştığı pH aralığı (2.0-3.0) mide ortamına çok yakındır. Mide bezlerinden salgılanan hidroklorik asit (HCl) mide ortamını asidik yaparak proteaz enziminin (örneğin pepsin) aktivitesi için uygun ortamı sağlar.
Cevap B seçeneğidir.
