Soru:
Aşağıda verilen konum-zaman grafiğine göre hareketlinin I, II ve III numaralı bölgelerdeki hızlarının büyüklüklerini (süratlerini) karşılaştırınız.
- Bölge I: Grafikte zamanla konumun düzgün arttığı, yukarı doğru eğimli bir doğru.
- Bölge II: Grafiğin yatay (zaman eksenine paralel) olduğu bölge.
- Bölge III: Grafikte zamanla konumun düzgün azaldığı, aşağı doğru eğimli bir doğru.
Çözüm:
💡 Konum-zaman grafiğinde eğim hızı verir. Eğimin işareti hareketin yönünü, mutlak değeri (büyüklüğü) ise sürati verir.
- ➡️ Bölge I: Grafik artan bir doğrudur. Eğim pozitif bir değerdir. Bu, pozitif yönde bir hareket olduğunu gösterir.
- ➡️ Bölge II: Grafik yatay bir doğrudur. Yatay doğrunun eğimi sıfırdır. Yani hareketlinin hızı 0 m/s'dir. (Hareket yok, cisim duruyor).
- ➡️ Bölge III: Grafik azalan bir doğrudur. Eğim negatif bir değerdir. Bu, negatif yönde bir hareket olduğunu gösterir. Sürat, hızın mutlak değeridir.
✅ Sonuç: Eğimlerin büyüklüklerine bakarsak: |EğimI| > |EğimIII| > |EğimII| = 0. Yani süratler arasında vI > vIII > vII ilişkisi vardır.