Soru:
"Bu iki takım, şampiyonluk için son maçta karşılaştı." cümlesindeki fiilin çatı özelliği aşağıdakilerden hangisidir? (TYT Örneği)
- A) Etken - Geçişsiz
- B) Edilgen - Geçişli
- C) İşteş - Geçişsiz
- D) Dönüşlü - Geçişli
- E) İşteş - Geçişli
Çözüm:
💡 Bu soruda fiilin "-ş" eki aldığına dikkat edelim. "-ş" eki her zaman işteşlik anlamı vermeyebilir.
- ➡️ 1. Adım (Özne-Yüklem): Fiil "karşılaştı". Özne "Bu iki takım". İşi yapan birden fazla kişi/varlık var (iki takım). Bu varlıklar karşılıklı olarak aynı işi yapıyorlar. Bir takım diğer takımla karşılaşıyor. Bu, karşılıklı yapma anlamı taşıdığı için fiil işteş çatılıdır.
- ➡️ 2. Adım (Nesne-Yüklem): "karşılaştı" fiiline "neyi, kimi" sorularını sorduğumuzda cevap alamayız. Fiil nesne almamıştır. Bu nedenle geçişsizdir.
✅ "karşılaştı" fiili, işteş ve geçişsizdir. Cevap: C
